Thứ hạt màu trắng ẩn chứa nhiều bí mật tinh túy
Có một loại hạt bé nhỏ nhìn thoạt qua trông giống như hạt đậu nhưng không phải hạt đậu đâu. Đó là hạt ý dĩ đấy các bạn ạ! Cùng khám phá những bí mật liên quan đến loại hạt này nhé!
"Cháu bốc cho bà một nắm nhỏ ý dĩ vào mỗi thang thuốc".
Ngày xưa, khi cùng bà bốc thuốc cho khách hàng cũng là lúc mình biết về hạt ý dĩ. Khi lớn lên thì mình hiểu thêm hạt ý dĩ không chỉ là một thành phần thông dụng của thuốc sắc mà còn là một loại nguyên liệu nấu ăn rất hay. Hạt ý dĩ cũng được sử dụng nhiều để điều chế trong các sản phẩm làm đẹp da nữa.
Thứ hạt màu trắng tuy bé nhỏ nhưng ẩn chứa nhiều thành phần dưỡng chất cực kỳ tốt cho sức khỏe con người. Ngoài ra, trong cách sử dụng của hạt ý dĩ có một số điểm chú ý đòi hỏi cần tìm hiểu thật kỹ càng.
Hãy cùng Thật Là Ngon khám phá về hạt ý dĩ nhé! Biết đâu bạn lại nằm lòng thêm một bí quyết chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình hiệu quả.
Hạt ý dĩ có lẽ là một trong những loại hạt có nhiều tên gọi khác nhau nhất. Những cái tên như hạt bo bo, cườm gạo, mễ châu, dĩ mễ, thảo ngư mục, bò lô ốc viêm, ý thử, hữu ốc mai, cống mễ, ý mễ, lục cốc tử,... đều là cách gọi khác của hạt ý dĩ đó bạn.
Hạt ý dĩ được thu hoạch từ cây ý dĩ thuộc họ Lúa (Poaceae). Ý dĩ là cây thân thảo sống lâu năm tại khu vực có khí hậu nhiệt đới, nhiều độ ẩm, mát mẻ. Cây ý dĩ có thể mọc hoang dã tại vùng bờ nước, ven sông.
Ngày nay do nhu cầu sử dụng tăng cao, cây ý dĩ lại dễ trồng nên nông dân các tỉnh Lai Châu, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh,... trồng và chăm bón rất nhiều.
Cây ý dĩ có chiều cao trung bình 1-1,5 mét. Thân mọc thẳng đứng, có vạch trắng dọc theo chiều dài thân. Khi sờ vào thấy nhẵn bóng và có nhiều rễ phụ. Lá cây ý dĩ trông giống hình ngọn giáo, dài trung bình 20-30 cm. Hai mặt lá xuất hiện gân nổi rõ và song song với nhau.
Hạt ý dĩ được bao bọc bởi lớp bẹ sẫm màu. Hạt trông tròn tròn, nổi bật với màu trắng đục, ở giữa xuất hiện rãnh sâu màu nâu sẫm. Hạt ý dĩ rất cứng, không mùi nhưng khi được rang nóng hoặc nấu chín lại có mùi thơm dịu, vị ngọt nhẹ.
Bộ phận của cây ý dĩ được con người sử dụng là phần rễ và phần hạt ý dĩ. Trong đó, phần hạt ý dĩ được sử dụng nhiều hơn và có giá trị kinh tế hơn cả.
Hạt ý dĩ thường được thu hoạch một lần tầm tháng 8 đến tháng 10 Âm lịch. Bởi sau mùa nắng thì cây ý dĩ khô lại còn phần hạt đã trưởng thành, có nhiều chất dinh dưỡng.
Giống như thu hoạch lúa, người nông dân thu hoạch hạt ý dĩ bằng cách cắt cả cây về đập dập lấy quả. Phần vỏ cứng màu tối bên ngoài sẽ bong đi và thu lấy phần nhân trắng bên trong.
Điểm nổi bật nhất của hạt ý dĩ đó là chứa nhiều thành phần dinh dưỡng không phải loại hạt nào cũng có được:
Hạt ý dĩ có vị ngọt, tính hàn được xem là nguồn lương thực có giá trị và là vị thuốc quý có nhiều tính dược học mạnh mẽ. Ý dĩ không chỉ giúp bồi bổ cơ thể, tăng cường sức khỏe mà còn hiệu quả trong việc hỗ trợ điều trị các loại bệnh khác nhau.
Hãy cùng điểm qua những lợi ích hàng đầu của hạt ý dĩ đối cho sức khỏe để từ đó an tâm sử dụng trong đời sống hàng ngày.
Sức bền, sức chịu đựng của hệ hô hấp chưa bao giờ được con người quan tâm như hiện nay. Chúng ta luôn tìm kiếm những thực phẩm nâng cao sức đề kháng của cơ thể và bồi bổ cho hệ hô hấp. Một trong những thực phẩm cung cấp nhiều dưỡng chất cho hệ hô hấp phải kể đến hạt ý dĩ.
Nếu sử dụng với liều lượng vừa đủ hàng ngày, hạt ý dĩ sẽ tác động tích cực tới hệ hô hấp. Sự tích cực này thể hiện ở một số điểm sau đây:
Bạn cũng có thể thấy rõ tác dụng của ý dĩ cho hệ hô hấp khi nó là thành phần của rất nhiều các vị thuốc Đông y chữa ho, đờm, khó thở.
Hạt ý dĩ cũng được dùng trong thuốc dân gian trị mụn cóc, da nứt nẻ, bệnh thấp khớp, phong thấp và các bệnh viêm nhiễm. Hạt ý dĩ có tác dụng trong chữa tri ác bênh này thông qua tác động lên hệ miễn dịch của các tế bào xung quanh chỗ bị viêm nhiễm.
Một số nghiên cứu cũng chỉ ra hợp chất coixol có trong hạt ý dĩ có tác động lên chức năng của hệ miễn dich. Do đó, chúng ta có thể sử dụng hạt ý dĩ một cách thường xuyên hơn để có một cơ thể khỏe mạch hơn, phòng ngừa các bệnh viêm nhiễm nói chung.
Hạt ý dĩ được xem là một thành phần hữu hiệu trong việc điều trị bệnh ung thư phổi, dạ dày và tá tràng. Trong những bài thuốc cổ truyền dành cho bệnh nhân ung thư không thể thiếu sự có mặt của loại hạt ưu việt này.
Các nghiên cứu hiện đạt chỉ ra hạt ý dĩ tác động mạnh mẽ tới bệnh ung thư bởi trong đó có nhiều thành phần ức chế sự tăng trưởng của các tế bào ung thư. Do đó, hạt ý dĩ hay chiết xuất từ hạt này cũng được dùng như một thuốc phòng ngừa sự phát triển của các bệnh ung thư đa cấp, ngăn ngừa khối u di căn hoặc tái phát.
Bên cạnh việc sử dụng hạt ý dĩ cùng các loại thuốc điều trị, bệnh nhân ung thư cần đặc biệt lưu ý tới chế độ sinh hoạt và liệu pháp hỗ trợ trấn an tinh thần để nâng cao hiệu quả trị bệnh.
Hệ tiêu hóa là một trong những bộ phận của cơ thể con người dễ bị nhiễm khuẩn và tổn thương nhất. Không chỉ những yếu tố bên ngoài môi trường sống mà cách sinh hoạt của chúng ta vẫn có nhiều điểm chưa hợp lý nên dạ dày, đường ruột,... có nguy cơ bị viêm nhiễm, suy giảm chức năng.
Để phòng ngừa những tác động không mong muốn tới hệ tiêu hóa, việc sử dụng những loại dược phẩm tự nhiên có chứa nhiều dưỡng chất tốt như hạt ý dĩ luôn được khuyến khích.
Trong 85 g hạt ý dĩ có tới 25 g chất xơ cung cấp đủ lượng chất xơ cần thiết mỗi ngày cho chúng ta. Như các bạn đều biết, chất xơ rất cần thiết cho hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru. Thế nên hãy bổ sung hạt ý dĩ vào thực đơn một cách hợp lý nhé!
Hạt ý dĩ có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe của phụ nữ, những người có cơ địa rất nhạy cảm. Sử dụng hạt ý dĩ giúp điều hòa kinh nguyệt, giảm tình trạng sinh nhiều khí hư, tăng tiết sữa tốt đối với phụ nữ đang cho con bú,...
Kiểm soát chất béo và lượng cholesterol nạp vào cơ thể hàng ngày là mối quan tâm hàng đầu ở người trưởng thành trong xã hội hiện đại. Khi mà chúng ta ngày càng quan tâm hơn tới sức khỏe của bản thân và gia đình yêu quý.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới chỉ ra rằng, hàm lượng chất xơ trong hạt ý dĩ cao giúp cơ thể chúng ta giảm hấp thụ lượng chất béo và lượng cholesterol trong khẩu phần ăn hàng ngày.
Chị em phụ nữ - những người luôn quan tâm tới vẻ đẹp bên ngoài và người đang trong chế độ giảm cân có thể tham khảo đưa thêm hạt ý dĩ vào khẩu phần ăn uống hàng ngày. Bởi vì trong hạt ý dĩ có hàm lượng protein và chất xơ vừa đủ để duy trì năng lượng trong một ngày mà không lo dư thừa, tăng áp lực lên cơ thể.
Sử dụng hạt ý dĩ cùng với chế độ luyện tập khoa học sẽ đem lại một cơ thể đẹp khỏe như ý.
Tương tự như yến mạch, hạt ý dĩ cũng được tán thành bột mịn nguyên chất để dùng trong lĩnh vực chăm sóc sắc đẹp.
Bột hạt ý dĩ trộn cùng với mật ong, sữa chua, nước sạch,... sẽ trở thành hỗn hợp giúp thấm sâu hiệu quả vào bề mặt da. Nhờ đó mà làn da sẽ trở nên sạch, căng mịn, tràn đầy sức sống, trắng hơn và các nốt tàn nhang sẽ mờ đi rõ rệt.
Sử dụng định kỳ hàng tuần trên các vùng da mặt, da cổ, da vùng vai, vùng ngực,... sẽ thấy hiệu quả như mong muốn.
Hạt ý dĩ dạng tươi thường được sử dụng một thời gian ngắn sau khi thu hoạch. Người dân địa phương quanh vùng trồng ý dĩ có thể mua và sử dụng còn người dân trên khắp cả nước thường sẽ mua loại hạt ý dĩ đã được làm khô.
Ý dĩ dạng khô thường được chế biến sơ qua bằng cách sao vàng với lửa nhỏ rồi đóng gói. Cách này giúp bảo quản hạt ý dĩ được lâu dài hơn, tránh bị ẩm và tránh mối mọt.
Bạn có thể dễ dàng mua ý dĩ dạng khô tại các cửa hàng, quầy bán đồ khô hoặc trong các hiệu thuốc sắc truyền thống. Khi mua về bạn hãy bảo quản nơi thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời và bọc kín lại nếu dùng không hết nhé!
Ngoài việc được thêm vào những thang thuốc hoặc được bào chế dưới dạng dược phẩm, hạt ý dĩ còn được chế biến trong các món ăn hàng ngày. Với những cách nấu sáng tạo, hạt ý dĩ trở nên mềm, thơm ngon hơn. Bởi vậy mà mọi người có thể thưởng thức trọn vẹn vị ngon tự nhiên của hạt ý dĩ.
Cùng tham khảo một số món ngon chế biến từ hạt ý dĩ dễ làm tại nhà nhé bạn!
Bạn hãy sử dụng khoảng 100 g hạt ý dĩ khô, đem rửa sạch rồi cho vào nồi đun cùng với 1 lít nước trong vòng 20 phút thì tắt bếp. Nước đun cùng hạt ý dĩ sẽ có mùi thơm nhẹ, nên uống nhiều lần trong ngày thay nước lọc để cơ thể đủ nước và giúp các chất trong hạt ý dĩ thấm dần vào người.
Người dùng lấy khoảng 20-30 g hạt ý dĩ đem nấu cùng với nhiều nguyên liệu yêu thích khác như gạo nếp, gạo tẻ, hạt sen, kỷ tử, thịt gà, thịt bò, bóng giò,... để có được bát cháo thơm ngon, bổ dưỡng.
Tùy các thành phần nấu cùng mà cháo ý dĩ phù hợp với từng đối tượng sử dụng khác nhau. Nhưng có một điều chắc chắn là hạt ý dĩ khi nấu mềm ngon lắm, cảm giác bùi bùi, tan trên đầu lưỡi.
Khi chưng yến sào thì bạn hoàn toàn chủ động trong việc thêm các dược liệu bổ dưỡng. Chúng không chỉ giúp yến chưng đẹp mắt hơn mà còn thêm nhiều tác dụng tốt đối với sức khỏe. Bạn có thể cân nhắc những thành phần như đường phèn, hạt sen, hạt kỷ tử, táo đỏ, hạt ý dĩ, đậu đỏ, sâm,...
Sữa hạt là một trong những loại sữa hữu cơ được chị em phụ nữ cực kỳ yêu thích. Trong quá trình làm sữa hạt, bên cạnh sử dụng những nguyên liệu chính là hạt ngô, hạt sen, hạt đậu nành,... thì thêm hạt ý dĩ vào chế biến cùng cũng là một cách sáng tạo giúp vị của sữa thanh mát hơn, hấp dẫn hơn.
Công thức nấu chè dưỡng nhan vô cùng đã dạng với nhiều nguyên liệu khác nhau. Một trong số đó phải kể đến hạt ý dĩ bé nhỏ mà tạo nên điểm nhấn to lớn trong bát chè. Hạt ý dĩ thơm bùi khi nhai mang lại cảm giác rất ngon miệng.
Hạt ý dĩ có thể được làm chín dễ dàng và có vị thanh phù hợp để kết hợp với nhiều nguyên liệu khác nhau. Nhưng trong hạt ý dĩ có nhiều thành phần dinh dưỡng tác động nhanh và mạnh tới cơ thể nên chúng ta cần chú ý về liều lượng sử dụng. Bạn cũng không nên dùng quá thường xuyên để tránh những tác động không tốt đối với sức khỏe.
Với phần giới thiệu bên trên, hi vọng bạn đã được trang bị thêm một số kiến thức về hạt ý dĩ cũng như công thức chế biến một vài món ăn cơ bản kết hợp cùng hạt ý dĩ.
Bạn ấn tượng với công thức nào vậy? Cá nhân mình rất thích các món cháo cho thêm một chút hạt ý dĩ vào nấu cùng. Hạt ý dĩ được nấu lên rất mềm lại còn thơm bùi nữa. Đây xứng đáng là món ăn tẩm bổ cần thêm vào cẩm nang nấu nướng trong gia đình.
Y học dân gian và ẩm thực của Việt Nam ta còn rất nhiều loại hạt thần kỳ đang đợi bạn khám phá nhé!